Αρχιερατικό Συλλείτουργο στο Προσκύνημα της Παναγίας Σουμελά για την εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου

Την Πέμπτη 15 Αυγούστου 2024 το πρωί εορτάστηκε με λαμπρότητα η Θεομητορική Εορτή της Κοιμήσεως της Υπεραγίας Θεοτόκου στο Πανελλήνιο Ιερό Προσκύνημα της Παναγίας Σουμελά στην Καστανιά του Βερμίου. 

Ομιλία Μητροπολίτη Βεροίας

«Ἐν τῇ Kοιμήσει τόν κόσμον οὐ κατέλιπες, Θεοτόκε».

Μέ αὐτoύς τούς λόγους τοῦ ἱεροῦ ὑμνογράφου στά χείλη ἔσπευδαν ἐπί αἰῶνες οἱ πατέρες μας τή σημερινή ἡμέρα νά ἀνεβοῦν τίς πλαγιές τοῦ ὄρους Μελᾶ, γιά νά φθάσουν στήν παλαίφατη Μονή τῆς Παναγίας Σουμελᾶ, καί νά προσκυνήσουν τή χαριτόβρυτο εἰκόνα τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Σουμελιωτίσσης τήν ἡμέρα τῆς πανσέπτου Κοιμήσεώς της. 

Ἡ βεβαιότητα καί ἡ ἐλπίδα, πού γεννοῦσε στήν ψυχή τους ὁ στίχος τοῦ Ἀπολυτικίου τῆς ἐνδόξου Κοιμήσεως τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, τούς ἐνίσχυε στή δύσκολη ἀνάβασή τους, ἀλλά τούς ἔδιδε καί θάρρος γιά νά ἀντιμετωπίσουν τήν καθημερινότητα, ὅταν ἡ μεγάλη πανήγυρις τῆς Σουμελιώτισσας Παναγίας, τό Πάσχα τοῦ καλοκαιριοῦ γιά τόν Ποντιακό Ἑλληνισμό, ὁλοκληρωνόταν καί ἐπέστρεψαν εἰς τά ἴδια.

Οἱ ἴδιοι αὐτοί στίχοι πού προσφέρουν γαλήνη καί αἰσιοδοξία στίς ψυχές τῶν πιστῶν παρακινοῦν καί τούς εὐλαβεῖς λάτρεις τῆς Ἁγνῆς Θεομήτορος, χθές καί σήμερα, σέ κάθε γωνιά τῆς οἰκουμένης, σέ κάθε σημεῖο ὅπου ὑπάρχουν χριστιανοί Ὀρθόδοξοι, ὅπου ὑπάρχουν Ἕλληνες, νά σπεύσουν στούς ἱερούς ναούς καί τά Προσκυνήματα τῆς Πανάγνου Παρθένου, γιά νά ἐναποθέσουν στήν ἱερή εἰκόνα τῆς Μεγαλόχαρης, τῆς Παναχράντου, τῆς Ἑκατονταπυλιανῆς, τῆς Χοζοβιώτισσας, τῆς Γηροκομίτισσας, τῆς Εἰκοσιφοίνισσας, τῆς Προυσιώτισσας, τῆς Δεξιᾶς καί σέ ὅλες τίς ἄλλες θαυματουργές εἰκόνες τῆς χάριτός της, τόν ἀσπασμό τοῦ σεβασμοῦ καί τῆς ἀγάπης τους. 

Ἀπό τήν Ἴμβρο, ὅπου ἱερουργεῖ ὁ Παναγιώτατος Οἰκουμενικός μας Πατριάρχης αὐτήν τήν ὥρα, μέχρι τήν Κρήτη καί ἀπό τόν Ἕβρο μέχρι τά ὑψώματα τοῦ Βερμίου τά ἴδια ἐνθαρρυντικά λόγια ἀκούονται στίς ψυχές τῶν εὐλαβῶν προσκυνητῶν τῆς Βασιλίδος Μητρός, ἡ ὁποία ἀνέρχεται σήμερα στά χέρια τοῦ Υἱοῦ της, γιά νά ἀναλάβει τόν θρόνο της στόν οὐρανό, «πεποικιλμένῃ τῇ θείᾳ δόξῃ».

Καί αὐτά τά λόγια ἀντηχοῦν σέ κάθε σημεῖο τοῦ Ἱεροῦ Προσκυνήματος ἀπό χθές τό ἀπόγευμα, καθώς τά πλήθη τῶν εὐσεβῶν Ποντίων ἀλλά καί τῶν ἄλλων εὐλαβῶν προσκυνητῶν ἀπό τήν Ἑλλάδα καί τό ἐξωτερικό συρρέουν γιά νά προσκυνήσουν τήν πανσεβάσμια καί θαυματουργό εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Σουμελᾶ, τῆς μητέρας τῶν Ποντίων, καί νά τῆς ἐμπιστευθοῦν τούς καημούς καί τούς πόνους τους, τίς χαρές καί τίς ἐλπίδες τους, ὅπως ἔκαναν ἀνέκαθεν οἱ πατέρες καί οἱ μητέρες τους. «Ἐν τῇ Κοιμήσει τόν κόσμον οὐ κατέλιπες, Θεοτόκε».

Εἶναι ὄντως παρήγορη καί ἐνθαρρυντική αὐτή ἡ διαβεβαίωση, πού ἐκφράζει τήν πίστη τῆς Ἐκκλησίας μας γιά τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο. 

Ἡ Κοίμησή της δέν ἦταν θάνατος, ἀλλά μετάστασις ἀπό γῆς εἰς οὐρανόν. Μετάστασις πλησίον τοῦ Υἱοῦ της, τοῦ Κυρίου μας, ὁ ὁποῖος εἶχε ὑποσχεθεῖ πρίν ἀπό τήν ἔνδοξη ἀνάληψή του στούς μαθητές του ὅτι θά εἶναι μαζί τους «πάσας τάς ἡμέρας τῆς ζωῆς» τους. 

Πῶς, λοιπόν, θά μποροῦσε νά συμβεῖ διαφορετικά μέ τήν Παναγία Μητέρα του; Πῶς ἦταν δυνατόν Ἐκείνη, ἡ ὁποία δέν χωρίσθηκε ἀπό τόν Υἱό της οὔτε τήν ὥρα τῆς ὑψίστης δοκιμασίας, ὅταν ὁ Κύριός μας ἐκρέματο ἐπί τοῦ Σταυροῦ, νά διαφοροποιηθεῖ τώρα καί νά ἐγκαταλείψει τόν κόσμο καί τούς μαθητές τοῦ Υἱοῦ της;

Πόσο παρήγορη εἶναι αὐτή ἡ ἀκράδαντη πίστη τῶν ὀρθοδόξων σέ ἕναν κόσμο, στόν ὁποῖο ἐπικρατεῖ γενικότερα ἡ ἐγκατάλειψη καί ἡ ἀδιαφορία, μέ τραγικές συνέπειες ὄχι μόνο γιά τούς ἀνθρώπους ἀλλά καί ὅλη τήν κτίση! 

Πόσο παρήγορη εἶναι ἡ πίστη ὅτι ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος δέν ἐγκατέλειψε μέ τήν Κοίμησή της τόν κόσμο, ἀλλά εὑρίσκεται ἐδῶ, ἀνάμεσά μας, πλησίον μας, γιά νά μᾶς βοηθᾶ, γιά νά μᾶς ἐνισχύει, γιά νά μᾶς καθοδηγεῖ, γιά νά μᾶς σώζει. 

Καί δέν πρόκειται γιά εὐσεβῆ πόθο ἤ ἀποκύημα φαντασίας, ὅπως θά μποροῦσαν νά ἰσχυρισθοῦν κάποιοι. Ἀποτελεῖ γεγονός καί πραγματικότητα ἀδιαμφισβήτητη, ἡ ὁποία ἐπιβεβαιώνεται μέ τά ἀνά τούς αἰῶνες ἀπειράριθμα θαύματά της, ἀλλά καί ἀπό τά ἑκατομμύρια τῶν ἀνθρώπων πού συρρέουν εὐλαβικά καί ἀναμένουν ὑπομονετικά ἐπί ὧρες γιά νά προσκυνήσουν καί νά ἀσπασθοῦν τίς ἱερές της εἰκόνες στά ἁπανταχοῦ τῆς γῆς ἱερά Προσκυνήματά της, στούς ναούς καί τά μοναστήρια της.

Εἶναι ὄντως παρήγορη ἡ εὔνοια τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου γιά τούς ἀνθρώπους καί τόν κόσμο. Εἶναι ὅμως ἀρκετή; 

Ἡ Παναγία Παρθένος δέν ἐγκατέλειψε ὄντως τόν κόσμο, τί κάνουμε ὅμως ἐμεῖς; Μήπως εἴμαστε ἐμεῖς πού τήν ἐγκαταλείπουμε, πού ἀπομακρυνόμεθα ἀπό αὐτήν, πού ἐπιλέγουμε ἄλλους δρόμους ἀπό ἐκείνους τούς ὁποίους ἡ ἴδια μέ τή ζωή της μᾶς ὑποδεικνύει;

Ἄς σκεφθοῦμε καί ἄς ἐξετάσουμε τούς ἑαυτούς μας. Μήπως ὁ ἐγωισμός καί ἡ αὐτοπεποίθησή μας μᾶς ἀπομακρύνουν ἀπό τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο;  Μήπως μᾶς κάνουν νά πιστεύουμε ὅτι εἴμεθα ἀρκετά ἰσχυροί καί δέν ἔχουμε ἀνάγκη τή βοήθεια καί τήν προστασία της; Μήπως ἡ ζωή μας, ἡ ὁποία δέν φροντίζουμε νά εἶναι σύμφωνη μέ τό θέλημα καί τίς ἐντολές τοῦ Υἱοῦ της καί Κυρίου μας, ἀπομακρύνει τήν Κυρία Θεοτόκο ἀπό κοντά μας; Μήπως οἱ ἐπιλογές μας, ἐπιλογές ἀμφισβητήσεως καί ἀπιστίας πρός τόν Θεό, ἤ οἱ ἀποφάσεις μας, οἱ ὁποῖες εἶναι ἀντίθετες πρός τό θέλημα τοῦ Υἱοῦ της, μᾶς ἀπομακρύνουν ἀπό τήν Παναγία μητέρα μας;

Ἄς ἐλέγξουμε ὁ καθένας τόν ἑαυτό του, ἄς ἐλέγξουμε καί τή στάση μας καί τήν πορεία μας ὡς κοινωνία καί ὡς Ἔθνος, καί ἄς σκεφθοῦμε μήπως τελικά ἐγκαταλείποντας ἐμεῖς, ἠθελημένα ἤ ἀθέλητα, τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο, ἀφήνουμε τούς ἑαυτούς μας γυμνούς ἀπό τή χάρη καί τήν προστασία της. Μήπως ἀρνούμεθα μέ τή συμπεριφορά μας τή βοήθειά της καί μένουμε χωρίς τή δική της σκέπη καί παρηγορία νά ἀντιμετωπίσουμε τά προβλήματα τῆς ζωῆς μας καί τῆς κοινωνίας μας. Μένουμε χωρίς τή δική της μητρική φροντίδα σέ ἕναν κόσμο, ἡ ἐξέλιξη τοῦ ὁποίου μᾶς προκαλεῖ συχνά φόβους καί ἀγωνίες, πού ζοῦμε ὅλοι μας, ἰδιαιτέρως τό τελευταῖο διάστημα μέ τίς καταστροφικές πυρκαϊές καί τίς τραγικές συνέπειές τους, μέ τούς πολέμους πού σοβοῦν στήν περιοχή μας καί μέ ὅλα τά ἄλλα προβλήματα καί τούς κινδύνους πού ὅλοι γνωρίζουμε.

Ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος εἶναι πάντως ἐδῶ καί σήμερα, ἑορτή τῆς ἐνδόξου Κοιμήσεώς της, καί μᾶς ὑπενθυμίζει γιά ἄλλη μία φορά διά τοῦ ἱεροῦ ὑμνογράφου ὅτι «ἐν τῇ Κοιμήσει τόν κόσμον οὐ κατέλιπε». Εἶναι δίπλα μας καί ἀναμένει πάντοτε μέ στοργή καί ἀγάπη τά πιστά τέκνα της γιά νά ἀκούσει ὅ,τι ἔχουν νά τῆς ἐμπιστευθοῦν ἤ ὅτι καί μετανοοῦν γιά τά λάθη τους.

Ἄς στραφοῦμε, λοιπόν, καί ἐμεῖς ἀπό ἐδῶ, ἀπό τό Πανελλήνιο Ἱερό Προσκύνημα τῆς Παναγίας Σουμελᾶ, ἀπό τό κέντρο τοῦ Ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ, πού ἁγιάζεται ἀπό τήν παρουσία τῆς θαυματουργοῦ καί χαριτοβρύτου εἰκόνος τῆς Παναγίας τῆς Σουμελιώτισσας, ἔργου τοῦ εὐαγγελιστοῦ Λουκᾶ, τῆς μητέρας καί προστάτιδος τοῦ Ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ, πρός τήν Παναγία Παρθένο, τήν Κοίμηση τῆς ὁποίας ἤλθαμε γιά νά τιμήσουμε σήμερα, καί ἄς τήν ἱκετεύσουμε νά μᾶς διατηρεῖ πάντοτε πλησίον της, νά σκέπει καί νά προστατεύει τόν Ποντιακό Ἑλληνισμό ὅπου γῆς, νά διαφυλάττει τό Ἔθνος μας καί ὅλους τούς εὐσεβεῖς λάτρεις της εἰς τόν αἰῶνα.

Τήν ἱκεσία αὐτή τῆς ἀπευθύναμε καί κατά τή σημερινή πανηγυρική θεία Λειτουργία, τήν ὁποία ἐτίμησαν καί ἐλάμπρυναν μέ τήν παρουσία τους, ἀρχιερεῖς ἀπό ὅλη τήν οἰκουμένη, ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Νέας Ἱερσέης κύριος Ἀπόστολος, ἀπό τήν Ἱερά Ἀρχιεπισκοπή Ἀμερικῆς, ὁ ὁποῖος καί προεξάρχει, ὁ Θεοφιλέστατος Ἐπίσκοπος Νοτίου Βεσσαραβίας, τοῦ Πατριαρχείου Ρουμανίας, κύριος Βενιαμίν, ὁ Θεοφιλέστατος Ἐπίσκοπος Ἀπαμείας κύριος Παΐσιος, ἀπό τήν Ἱερά Μητρόπολη Αὐστρίας μέ ἕδρα τήν Οὑγγαρίας, καί ὁ Θεοφιλέστατος Ἐπίσκοπος Ναζιανζοῦ κύριος Ἀθηναγόρας, βοητός Ἐπίσκοπος τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀμερικῆς, τούς ὁποίους καί εὐγνωμόνως εὐχαριστῶ, γιατί μέ τή συμμετοχή τους στίς ἑορταστικές ἐκδηλώσεις τίμησαν τό Ἱερό Προσκύνημα τῆς Παναγίας Σουμελᾶ καί τόν Ποντιακό Ἑλληνισμό.

Βαθύτατες εὐχαριστίες ἐκφράζω καί πρός τούς παρισταμένους ἐκπροσώπους τῆς ἑλληνικῆς κυβερνήσεως, τῆς Βουλῆς τῶν Ἑλλήνων, τῶν πολιτικῶν κομμάτων, τῶν Ἐνόπλων Δυνάμεων καί τῶν Σωμάτων Ἀσφαλείας, τῆς Περιφερείας μας, τόν Ἀντιπεριφερειάρχη μας, τόν Δήμαρχο Βεροίας καί τούς ἄλλους Δημάρχους, τούς τοπικούς ἄρχοντες, τούς ἐκπροσώπους τῶν Ποντιακῶν Σωματείων, τούς εὐσεβεῖς προσκυνητές, τά πιστά τέκνα τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου καί τούς φίλους καί ὑποστηρικτές τῶν δικαίων τοῦ Ποντιακοῦ Ἑλληνισμοῦ, οἱ ὁποῖοι κατέκλυσαν ὅλες αὐτές τίς ἡμέρες τό Ἱερό Προσκύνημα τῆς Παναγίας Σουμελᾶ γιά νά προσκυνήσουν τήν ἱστορική καί θαυματουργό εἰκόνα καί νά τιμήσουν τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο.

Καί εὔχομαι ταπεινά καί ἀπό καρδίας ἡ χάρη καί ἡ εὐλογία τῆς Ἁγνῆς Θεομήτορος, τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, νά προστατεύει πάντοτε ὅσους τήν τιμοῦν καί τήν εὐλαβοῦνται, καί ἰδιαιτέρως τόν Ποντιακό Ἑλληνισμό, τήν πατρίδα μας καί τόν κόσμο ὁλόκληρο ἀπό πάσης ἀνάγκης καί θλίψεως.