Όταν θέτεις τα όρια σου κερδίζεις το σεβασμό όλων και γίνεσαι πρότυπο προς μίμηση.
Διεκδίκηση είναι η ικανότητά μας να μοιραζόμαστε τις απόψεις και τα συναισθήματά μας χωρίς φόβο και να υπερασπιζόμαστε τα δικαιώματά μας με σεβασμό προς τους άλλους. Χαρακτηρίζεται από θάρρος και αυτοπεποίθηση και απαιτεί την προσπάθειά μας να εκτιμούμε με αντικειμενικό τρόπο τις καταστάσεις που αντιμετωπίζουμε. Αυτό που κάνουν οι άλλοι δεν είναι προσωπικό απέναντί μας, παρόλο που ενδέχεται να αισθανόμαστε έτσι.
Η συμπεριφορά του άλλου μας δείχνει τον τρόπο που σκέφτεται και αισθάνεται. Πχ. αν κάποιος υψώσει τη φωνή του ή φερθεί με αγενή τρόπο, μπορεί να έχει ανάγκη να επιβληθεί, ή να ακουστεί ή να επιζητά την προσοχή.
Πως, λοιπόν, διαπραγματευόμαστε με σωστό τρόπο;
Ακούστε προσεκτικά και ζητήστε διευκρινήσεις:
Μπείτε στη θέση του άλλου για να μπορείτε να είστε αντικειμενικοί και ήρεμοι. Οι άνθρωποι τείνουν να ανταποκρίνονται θετικά, όταν αντιλαμβάνονται ότι ακούς αυτά που έχουν πει. Έτσι μπορείτε να προετοιμάσετε τη δική σας απάντηση με αυτοπεποίθηση και να προασπιστείτε αυτό που είναι σημαντικό για σας.
Προσδιορίστε τα όριά σας:
Αναγνωρίστε τι απαιτείτε από τους άλλους, ποιές συμπεριφορές σας προσβάλλουν και ποιές είναι αποδεκτές. Σκεφτείτε, ως γονείς, πως μπορέσατε να βάλετε όρια στα παιδιά σας για να τα κοινωνικοποιήσετε. Τι τα διδάξατε ότι είναι σωστό και τι όχι. Έχουμε την ευθύνη για το πώς αντιλαμβανόμαστε τη ζωή μας και για το πως επιτρέπουμε τους άλλους να μας συμπεριφέρονται.
Εκφράστε τα όριά σας:
Αν δεν πείτε ποτέ σε κάποιον πώς απαιτείτε να σας συμπεριφέρεται, θα σας φέρεται με όποιον τρόπο επιλέγει ο ίδιος. Η σιωπή σας πάντα ενδυναμώνει τους άλλους. Είναι διαφορετικό να πείτε στους άλλους τα παράπονα που έχετε από κάποιον, και άλλο να το πείτε στον ίδιο που νιώσατε ότι σας επιτέθηκε, «σε παρακαλώ μην μου μιλάς με αυτό τον τρόπο». Όταν βάζετε τα όριά σας, δείχνετε ότι σέβεστε τον εαυτό σας. Βέβαια, ο άλλος μπορεί να απογοητευτεί ή να θυμώσει στην αρχή. Ωστόσο, αν είστε αποφασισμένοι να είστε ειλικρινείς με το άλλο πρόσωπο, αυτός πιθανόν να επωφεληθεί από αυτά που έχετε να πείτε. Είναι σημαντικό να μην αντιδράτε διαφορετικά από ότι νιώθετε.
Πάρτε πληροφορίες από τα συναισθήματά σας:
Τα συναισθήματα είναι εσωτερικοί οδηγοί που μας ενημερώνουν για το πώς αντιδρούμε σε αυτό που αντιλαμβανόμαστε. Όταν κάποιο όριό μας παραβιάζεται, υπάρχει πάντα μια ψυχολογική απάντηση. Συνήθως μια σύγκρουση προκαλεί πονοκέφαλο ή πόνο στο στομάχι. Όταν καταπιέζετε τα συναισθήματα σας, δημιουργείται εσωτερικό άγχος, καθώς κρατάτε μέσα σας όλη αυτή την ενέργεια που βαθμιαία βρίσκει διέξοδο σε μια σωματική αντίδραση του οργανισμού.
Αναγνωρίστε ότι είστε θυμωμένοι, και αποδεχθείτε το θυμό σας γιατί έτσι μόνο μπορείτε να μάθετε να τον ελέγχετε, αντί να σας κατακλύζει. Η απόφαση για το αν ή το πώς θα τον εκφράσετε είναι το δύσκολο μέρος. Πρέπει να είστε προσεκτικοί στον τρόπο που εκφράζετε το θυμό σας, ώστε να μη φαίνεστε απειλητικοί.
Επιβάλλετε τα όριά σας:
Αποχωρείστε. Τερματίστε τη συζήτηση και επιλέξτε μια καταλληλότερη στιγμή για διαπραγμάτευση.
Ακόμη και όταν γνωρίζουμε πώς να είμαστε διεκδικητικοί, υπάρχουν πολλά εμπόδια που πρέπει να ξεπεραστούν για να θέσουμε στην πράξη αυτό που έχουμε μάθει στη ζωή μας. Η έλλειψη αυτοπεποίθησης είναι ένα τέτοιο εμπόδιο. Επιπλέον, μερικές φορές είναι δύσκολο να αλλάξουν τα πρότυπα των τρόπων που σχετιζόμαστε με τους άλλους στο μεγαλύτερο μέρος της ζωής μας.
Το πρώτο βήμα για την ενίσχυση της αυτοπεποίθησης είναι να δίνετε στον εαυτό σας αντί για ένα αρνητικό μήνυμα, ένα θετικό. Πχ. «έχω κάνει λάθος, αλλά δε θα το επαναλάβω γιατί έχω μάθει από αυτό…»
της Χρύσας Μπέκα -Ψυχολόγος/Ψυχοθεραπεύτρια ( neaarxi.com )
